لات‌ها از جان تلویزیون و سینما چه می‌خواهند؟
تاریخ انتشار: ۲۳ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۲۱۹۸۷۸
قهرمانان الوات، اتفاق جدیدی در سینمای ایران محسوب نمی‌شوند و سابقه آن به سال‌های پیش از انقلاب بازمی‌گردد اما اینکه چرا این سوژه طی سالیان اخیر، بار دیگر مورد توجه سینماگران قرار گرفته است، نیاز به آسیب‌شناسی دارد.
به گزارش خبرنگار سینمایی ایران اکونومیست، مخاطبان سینمای ایران طی سالیان اخیر، متوجه گردش دوربین از چهاردیواری آپارتمان به سمت لانگ‌شات‌های لب خط و پائین شهر شده‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
حیات نوین سینمای اجتماعی که از ابتدای دهه ۹۰ آغاز شد، دایره توجهات را به سمت مسائل جوانان و اختلاف زوج‌های جدید در مقولات عموما اخلاقی سوق داد؛ ریل‌گذاری جدید آن سال‌ها که برخی کارگردانان پیشروی این حوزه نظیر اصغر فرهادی، نقش قابل توجهی در جهت دادن به این تمایلات و مهندسی شرایط داشتند. در آن سال‌ها، بسیاری از کارگردانان تازه‌نفس، به پرداخت‌های شبه‌فرهادی متهم شدند و برخلاف تولیدات خوبی که به انجام رساندند، نتوانستند خود را از سایه سنگین فرهادی خلاص کنند.
در شکل جدید تصویرگری سینمایی از جامعه روز، سبک زندگی الوات، مورد توجه قرار گرفته است و با توجه به ظرفیت‌های مغفول این حوزه و سوژه‌هایی که به دلیل پرداخت اندک، بکر باقی مانده است، سینماگران به سمت روایت‌گری در این حوزه رفته و آثار قابل قبولی را به تولید رساندند.
اگرچه چنین پرداخت‌های روایی، در سینمای پیش از انقلاب به دلیل سبک زندگی آن سال‌ها و بافت اجتماعی کشور، امری طبیعی و عادی محسوب می‌شد اما تمایل بیش از اندازه برخی از سینماگران به این تصویرگری، ضمن اشباع ظرفیت‌های مختلف آن، در همان مسیر غیرحرفه‌ای قرار گرفته که شکل نوین درام‌های اجتماعی در دهه ۹۰ با آن مواجه شد.
موج جدید سینمای اجتماعی
پس از مغزهای کوچک زنگ‌زده، آثار بسیاری به شکل مستقیم و غیرمستقیم، از این فضا و سبک زندگی الهام گرفتند که ازجمله مهم‌ترین آنها می‌توان به جان‌دار، شنای پروانه و ابلق اشاره کرد
در حیات جدید سینمایی که خاستگاه اصل آن، الوات است، مغزهای کوچک زنگ‌زده، نخستین نمونه استاندارد و مهم سالیان اخیر است. شاید اقبال خوبی که به این اثر در جشنواره فجر و اکران عمومی شد، فیلم هومن سیدی را در مقام صف‌شکن قرار داد تا سینماگران دیگری را به روایت‌گری در این حوزه ترغیب کند. فیلمی که در سال ۹۶ ساخته شد و جریان‌ساز موج نوی سینمای اجتماعی ایران در اواخر دهه ۹۰ لقب گرفت. پس از این فیلم، آثار بسیاری به شکل مستقیم و غیرمستقیم، از این فضا و سبک زندگی الهام گرفتند که ازجمله مهم‌ترین آنها می‌توان به جان‌دار، شنای پروانه و ابلق اشاره کرد. البته که در بیش از ۱۰ فیلم دیگر، ادبیات الوات، برخی از نشانه‌های فرهنگ این زیست‌بوم و مواردی از این دست ورود کرد که قطعا می‌تواند تاثیرگرفته از این جریان باشد.
در جدیدترین تلاش از این تصویرگری، سریال یاغی در پلتفرم‌های وی‌اودی و سریال حکم رشد، به روی آنتن شبکه سوم سیما رفته است. روندی که نمایشگر رسوخ این جریان به شبکه نمایش خانگی و تلویزیون است و احتمالا از این پس باید منتظر آثار بیشتری با چنین شمایلی در این مدیوم‌ها باشیم.
عاقبت شبه‌فرهادی‌سازان در انتظار الوات‌سازها
قطعا این حیات جدید سینمای اجتماعی در ایران، برگرفته از تاثیر و تاثرات روز و کارآمدگی این قبیل سوژه‌ها در شکل اجرایی و محتوایی است اما نکته مهم اینجاست که این فیلم‌ها و سریال‌ها، هر چه به جلوتر آمده، از تاثیرگذاری کمتری برخوردار بوده و باگ‌های محتوایی بسیاری شامل آن شده است. به‌نوعی، این تصویرگری، در همان مسیر محتوم حیات درام‌های اجتماعی دهه ۹۰ قرار گرفته که دستاورد چندانی را برای سینماگران و سینمای ایران به همراه نداشت و بسیاری از کارگردانانی که در ابتدای دهه ۹۰، تنها به دلیل موج‌سواری، به تولید چنین آثاری پرداختند، به دلایلی ازجمله تحویل گرفته نشدن فیلم در جشنواره‌ها و اکران عمومی، تغییر مسیر داده و به سینمای اصیل و شخصی خود روی آوردند.
اتفاقی که برای بسیاری از کارگردانان مقلد سینمای فرهادی رخ داد، اکنون می‌تواند نقشه‌راه فیلم‌سازانی باشد که تنها به دلیل موج‌سواری، قدم در وادی الوات گذاشته‌اند
به‌عنوان مثال محمد کارت در شنای پروانه، تصاویر بدیعی از از این زیست‌بوم ارائه داد و توانست داستان نسبتا مهیجی را به تصویر بکشاند. آن تحویل گرفتن‌های بیش از اندازه از شنای پروانه، به یاغی ختم شد که تنها در شکل ظاهر، وام‌دار این جریان بوده و طی ۴ قسمت ابتدایی خود، باگ‌های محتوایی و حتی فرمی بسیاری را به خود دیده که در اندازه‌های نام کارگردان و سابقه او نیست. این اتفاق در سینمای کارگردانی رخ داده که قرابت بسیاری با این محیط و آدم‌هایش داشته و اکنون نتوانسته خود را از پوسته شنای پروانه جدا کرده و به روایت‌گری جدیدی در این حوزه برسد. انحراف، دقیقا از همین نقطه آغاز می‌شود و این، زنگ خطر بزرگی است که باید برای دیگر کارگردانان علاقمند به روایت‌گری در این حوزه به صدا دربیاید؛ درست قبل از آن‌که آثار آنها در جشنواره‌ها و اکران عمومی با بی‌اقبالی مواجه شود.
سینمای اجتماعی، جزءنگری‌های بسیاری دارد که به گواه تاریخ، تخطی از آنها، می‌تواند به قیمت نابودی کارنامه فیلمساز تمام شود. این ژانر هوشمند، زیرکی‌ها و تدابیر دوراندیشانه بسیاری می‌طلبد که در صورت بی‌بهره‌بودن از آنها، می‌تواند به بهای تمام شدن تاریخ مصرف یک فیلمساز بیانجامد. اتفاقی که برای بسیاری از کارگردانان مقلد سینمای فرهادی رخ داد، اکنون می‌تواند نقشه‌راه فیلم‌سازانی باشد که تنها به دلیل موج‌سواری، قدم در وادی الوات گذاشته‌اند.
منبع: خبرگزاری ایرنا برچسب ها: اصغر فرهادی ، هومن سیدی ، یاغیمنبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: اصغر فرهادی هومن سیدی یاغی سینمای اجتماعی شنای پروانه روایت گری سبک زندگی سال ها دهه ۹۰
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۲۱۹۸۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فیلم‌های پایان هفته تلویزیون از نگاهی دیگر
آفتاب‌‌نیوز :
فهرست فیلم‌های آخر هفته سیما که برای پخش از ۱۱ شبکه اعلام شده، شامل ۴۶ فیلم است که از جمله آثار شاخص آن می‌توان به «بادیگارد»، «ریو»، «ویل هانتینگ نابغه» و «محاکمه ۷ شیکاگویی» و از جمله فیلمسازان شاخص آن می‌توان به مسعود جعفری جوزانی، کیومرث پوراحمد، ابراهیم حاتمی‌کیا، داوود میرباقری، همایون اسعدیان و آرون سورکین اشاره کرد.
۳۲ فیلم معادل حدود ۷۰ درصد این محصولات، خارجی‌اند و حدود ۳۰ درصد فیلم‌ها نیز در سینما و تلویزیون ایران ساخته شده‌اند.
به علت نزدیکی این آخر هفته به ۱۲ اردیبهشت ماه روز معلم، بخش قابل توجهی از این فیلم‌ها سوژه‌ای در ارتباط با تعلیم و تربیت دارند؛ آثاری مثل «قصه‌های مجید»، «جاده‌های سرد»، «پل سفید»، «لونانا در انتظار معلم» و «شش قهرمان».
در بین آثار انتخابی، دو فیلمساز با دو فیلم در این آخر هفته حاضرند. «بادیگارد» و «هویت» از ابراهیم حاتمی‌کیا و «هدیه» و «ریکا» از مسعود فرخنده پخش خواهد شد. در اتفاقی جالب، فیلم سینمایی «۳۰ نابغه» نیز روی آنتن دو شبکه خواهد رفت: پنجشنبه از شبکه نمایش و جمعه از شبکه امید.
همانند هفته گذشته، چهار فیلم در فهرست اعلامی از سوی روابط عمومی معاونت سیما به عنوان فیلم‌های جدید معرفی شده‌اند که پیش از این در ایام نوروز روی آنتن تلویزیون رفته اند. «رادیکال»، «مصلحت»، «زاده شده برای پرواز» و «محموله نهایی»، فهرست این چهار اثر را تشکیل می‌دهند.
ضمن اینکه در فهرست منتشرشده، فیلمی که برای پخش در باکس جمعه ساعت ۱۴ شبکه کودک برنامه‌ریزی شده، معرفی نشده است.
در میان این ۴۶ فیلم، دو فیلم «نامیرا» و «گریز از مرگ» جدید به شمار می‌روند. یکی از این دو اثر، تله‌فیلم «نامیرا» به کارگردانی محمد کرمانشاهی است که جمعه ۱۴ اردیبهشت ساعت ۱۴:۳۰ از شبکه سه سیما پخش می‌شود. این فیلم در سال ۹۵ ساخته شده، ولی تاکنون در تلویزیون نمایش داده نشده و پس از حدود هشت سال به پخش می‌رسد. علت پخش نشدن این فیلم که سال ۹۶ حتی از جشنواره فیلم‌ها و سریال‌های پلیسی مسکو نیز جایزه گرفت، روشن نیست. علاوه بر امین زندگانی، شهرزاد کمال‌زاده، رامین راستاد و آیدین ختایی، پرستو صالحی هنرپیشه سابق تلویزیون در این اثر نقش دارد.
دومین فیلم جدید این آخر هفته، «گریز از مرگ» به کارگردانی مایک برنز است که جمعه ۱۴ اردیبهشت ساعت ۱۳:۳۰ روی آنتن شبکه تهران خواهد رفت. این فیلم از آن جهت اهمیت دارد که یکی از آخرین پروژه‌های سینمایی بروس ویلیس به شمار می‌آید. این هنرپیشه ۶۹ ساله هالیوود که بازیگری را به ناچار کنار گذاشته، در همان ایام که عوامل فیلم‌ها مجبور بودند دیالوگ‌ها را از طریق گوشی برایش بخوانند و توانایی حفظ کردن نداشت، به تدریج متوجه شد به بیماری زوال عقل مبتلا شده است.
جالب آن که فیلم «گریز از مرگ» به علت محدودیت‌های کرونایی، تنها در ۹ روز فیلمبرداری شده و تمام سکانس‌های این بازیگر نیز تنها در یک روز ضبط شده است! در سال ۲۰۲۱ جوایز تمشک طلایی نیز که به بدترین‌های هالیوود اهدا می‌شود، یک رشته ویژه با عنوان «بدترین بازی بروس ویلیس» اضافه کرد که ۷ فیلم این بازیگر در آن سال، ۷ نامزد آن را تشکیل می‌داد و فیلم «گریز از مرگ» هم یکی از آن آثار بود. بعد‌ها وقتی خانواده بروس ویلیس رسما خبر بیماری او را به اطلاع عموم رساندند، این جایزه لغو شد.
از میان آثار تکراری این ایام نیز فیلم «هویت» اثر جالب توجهی محسوب می‌شود. این فیلم که برای پخش در روز شنبه ۱۵ اردیبهشت ساعت ۲۱ از شبکه نمایش برنامه‌ریزی شده است، نخستین فیلم بلند ابراهیم حاتمی‌کیا به شمار می‌آید که بسیاری مهجورترین فیلم این کارگردان می‌دانند. «هویت» در سال ۱۳۶۵ با سرمایه شبکه دو سیما و به عنوان فیلمی سینمایی ساخته شد، ولی هیچ‌گاه روی پرده سینما نمایش داده نشد و مستقیما در تلویزیون به پخش رسید.
گفته می‌شود به خلاف خاستگاه فکری ابراهیم حاتمی‌کیا که پیش از فیلمسازی، پاسدار و هنرمندی از جریان انقلاب بود، خسرو دهقان منتقد جریان عرفی نقد سینما، اولین منتقدی است که این فیلمساز را اصطلاحا کشف کرد و با نقدی که بر فیلم «هویت» نوشت، از فیلمساز خوش‌قریحه‌ای خبر داد که وارد سینما می‌شود.
منبع: خبرگزاری ایسنا
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند